نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1
استادیار، بخش غلات، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
2
استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
3
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
4
بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
چکیده
زنگ قهوه‌ای گندم با عاملPuccinia triticina Eriks ، به‌عنوان یک بیماری مهم در کاهش تولید محصول گندم شناخته شده است که در نقاط مختلف دنیا باعث کاهش چشمگیر این محصول می‌گردد. این تحقیق به‌منظور بررسی مقاومت 111 ژنوتیپ گندم مربوط به سال 1397 به صورت آزمایشات سازگاری در چهار اقلیم کشور نسبت به این بیماری در شرایط مزرعه‌ای و با آلودگی مصنوعی در شهرستان‌های گرگان، ساری و اهواز اجرا گردید. در مزرعه ژنوتیپ‌ها در قـالب طـرح بلـوک‌های کامل تصـادفی در سـه تکـرار و در دو خط یـک متری تحت آبیـاری افشانه (Mist Irigation) به‌مدت دو سال کشت شدند. همچنین ارزیابی واکنش مقاومت ژنوتیپ‌ها در مرحله گیاهچه‌ای در شرایط گلخانه در کرج انجام شد. در شرایط گلخانه، یادداشتبرداری 12 روز پس از مایه‌زنی به روش مکاینتاش و همکاران در مقیاس 0-4 انجام گردید. نتایج نشان داد که از میان 111 لاین پیشرفته گندم، تعداد 25 لاین مقاومت قابل قبولی در طی دو سال داشتند. 86 لاین در یکی از مناطق و یا در طی دو سال حساسیت نشان دادند. از میان 26 لاین امیدبخش گندم اقلیم جنوب هفت لاین، از 25 لاین امیدبخش گندم اقلیم شمال، تعداد هفت لاین، از 20 لاین امیدبخش گندم اقلیم سرد تعداد سه لاین، از میان 20 لاین امیدبخش گندم اقلیم معتدل تعداد هفت لاین، از 20 لاین امیدبخش گندم شوری یک لاین واکنش مقاومت نشان دادند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of resistant wheat genotypes of elite regional wheat yield trials 1397 to wheat leaf rust disease
نویسندگان [English]
-
Seyed Taha Dadrezaei
1
-
Mohammad Ali Dehghan
2
-
Nosratallah Tabatabai Fard
3
-
Hesamuddin Mofidi
4
1
Assistant Professor, Department of Cereal Research, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
2
Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Gorgan, Iran.
3
3. Seed and Plant Improvement Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Ahvaz, Iran
4
Seed and Plant Improvement Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Sari, Iran.
چکیده [English]
Wheat leaf rust, caused by Puccinia triticina Eriks, is one of the most important wheat diseases due to the extent of dispersion and damage in the world. This research project was conducted in order to evaluate reaction of 111 wheat genotypes of Elite Regional Wheat Yield Trials (ERWYT-97) to wheat rust disease under field conditions in Gorgan, Sari and Ahvaz. At the planting seasons, each genotype was planted in two meter rows in three replications for two years. In Karaj, resistance of genotypes was evaluated at seedling stage and under greenhouse conditions. In greenhouse, data were recorded 12 days after inoculation by McIntosh et al. method. The results showed that out of 111 advanced wheat lines, four climates had 25 acceptable resistance lines at three locations in two years. 86 lines were susceptible in one area or over two years. Also 7, 25, 7, 3, 7 line of 26 promising lines of South Zone wheat, the 25 promising lines of North Zone wheat, 20 promising lines of Cold Zone wheat 20 promising lines of Moderate Zone wheat, 20 promising line of salinity wheat respectively showed only one resistance line.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Wheat Leaf rust
-
artificial inoculation
-
resistance genes
)